Το Θέατρο της Άνοιξης ιδρύθηκε το 1976. Η πρώτη του παράσταση πραγματοποιήθηκε το 1977. Το 1997 νοικιάσαμε μια παλιά αποθήκη στην οδό Γερμανικού 20 στο Μεταξουργείο, την οποία και μετατρέψαμε σε θέατρο. Ο χώρος αυτός ήταν τα τελευταία χρόνια η μόνιμη στέγη μας. Εκεί λοιπόν κάποιοι καλλιτέχνες, έδωσαν ένα κομμάτι της ψυχής τους για να κερδίσουν ένα στοίχημα ονείρου, μια ουτοπία. Το ταξίδι αυτών των ετών εξαιρετικά δύσκολο αλλά πανέμορφο. Τον τελευταίο καιρό όμως τα εμπόδια είχαν αυξηθεί τόσο, που το ίδιο το ταξίδι ακυρωνόταν σε καθημερινή βάση. Η όποια ομορφιά της δημιουργίας είχε στραγγαλιστεί από το οικονομικό άγχος και μία διαφορετική λογική είχε εγκατασταθεί. Μια λογική επιβίωσης που μας απομάκρυνε από τους αρχικούς μας στόχους. Η απόφαση λοιπόν να κλείσει το Θέατρο της Άνοιξης ήταν πια επιβεβλημένη. Παρά το γεγονός ότι στο κτίριο της οδού Γερμανικού αφήσαμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, «σαν έτοιμοι από καιρό σαν θαρραλέοι» το αποχαιρετήσαμε. Ο κάθε αποχαιρετισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Αλλά αν δεν υπάρξει θάνατος δεν γεννιέται κάτι καινούργιο.
Οι εξελίξεις όλων των τελευταίων ετών ήταν καταλυτικές. Το Θέατρο της Άνοιξης ζούσε εποχές μνημονίου από τότε που απέκτησε τον χώρο του. Η μεγαλύτερη επιχορήγηση που έλαβε από τις διάφορες επιτροπές του ΥΠ.ΠΟ.Τ ήταν 35.000€. Δεν μέτρησαν ούτε τα διεθνή βραβεία που πήρε σε φεστιβάλ του εξωτερικού ούτε η μακρόχρονη συνεπής πορεία, ούτε οι συνεργασίες με ιδιαίτερα σημαντικούς συνεργάτες, ούτε το ρεπερτόριο. Μέτρησε φαίνεται πιο πολύ το γεγονός ότι σε 33 χρόνια δεν κατορθώσαμε να αποκτήσουμε ισχυρές πολιτικές και δημοσιογραφικές γνωριμίες. Έτσι λοιπόν έπρεπε να τιμωρηθούμε για την εμμονή μας στην ουτοπία της καλλιτεχνικής και μόνο κατάθεσης και διαπραγμάτευσης. Ο κόσμος άλλαζε γύρω μας με γρήγορους ρυθμούς και εμείς δεν προσαρμοστήκαμε. Παραμείναμε εγκλωβισμένοι σε όνειρα και ιδιαίτερα στον μύθο μιας αξιοκρατικής Αρκαδίας. Όσο για το ΥΠ.ΠΟ.Τ μετά την Μελίνα και τον Μικρούτσικο που ήταν καλλιτέχνες υπουργοί και αγωνιζόντουσαν για μια πολιτιστική πολιτική, οι υπόλοιποι υπουργοί ήταν διαχειριστές μιας οικονομικής πολιτικής με αντικείμενο – θύμα τον πολιτισμό. Στο Υπουργείο με εξαίρεση την περίοδο των δύο καλλιτεχνών δεν διαμορφώθηκε ποτέ ένα όραμα. Μια πολιτική αντάξια μιας χώρας με πλούσια κληρονομιά και παράδοση. Φυσικά τον τελευταίο χρόνο μέσα στην γενικότερη κατάρρευση, μέσα στην απελπισμένη προσπάθεια διάσωσης της χώρας, η κατάσταση έγινε αφόρητη. Και φυσικά δεν αναφέρομαι μόνο σε οικονομικό επίπεδο. Απραξία, αποτελμάτωση, παντελής έλλειψη πρωτοβουλιών.
«Ο πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία αυτής της χώρας». Ας το ξεχάσουμε καλύτερα. Ο κόσμος άλλαξε γρήγορα. Σήμερα οι προτεραιότητες είναι άλλες. Ποιες άραγε. Ποιο είναι το όραμα της εποχής μας. Τέλμα και μια καιροσκοπική νεολαγνεία που δίνει το άλλοθι της αποφυγής ουσιαστικής πρότασης. «Δεν έχω τίποτα να προτείνω και έτσι προβάλω τους νέους που αντιπροσωπεύουν την ελπίδα και το καινούργιο. Άσε που είναι φθηνότεροι» Αυτό που είναι βέβαιο είναι πως η έλλειψη ισορροπιών και μέτρου θα καταστρέψει την ύποπτα υπερεκτιμημένη νέα γενιά.
Το μνημόνιο δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της αποτυχημένης οικονομικής πορείας της χώρας αλλά κυρίως αποτέλεσμα της απόλυτης κατάρρευσης αξιών και αρχών που μας κρατούσαν έστω και δύσκολα σε επαφή με μια πνευματική πραγματικότητα. Αυτή η κατάρρευση, η πνευματική έφερε και την οικονομική. Για όλους αυτούς τους λόγους η συνέχεια της πορείας του Θεάτρου της Άνοιξης φάνταζε αδύνατη. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν προσπαθήσαμε να ζητήσουμε βοήθεια από το Υπουργείο για την συνέχιση της πορείας του. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν δημοσιοποιήσαμε την απόφασή μας για το κλείσιμο.
Σε κάθε περίπτωση το σφράγισμα μιας εστίας τέχνης, χωρίς να το αντιλαμβάνεται κανείς, δηλώνει ότι αύριο λιγότεροι άνθρωποι θα πουν καλημέρα. Ακόμα λιγότεροι θα πουν ευχαριστώ. Λιγότεροι θα εκφράσουν την αγάπη τους στον σύντροφό τους και ακόμα λιγότεροι θα αντιληφθούν την ασκήμια που μας περιβάλει. Λιγότεροι θα αξιοποιήσουν το στοιχειώδες λεξιλόγιο που έμαθαν στο σχολείο και ακόμα λιγότεροι θα προσπαθήσουν να το βελτιώσουν. Λιγότεροι θα ασχοληθούν με την κατανόηση των θαυμάτων της φύσης και ακόμα λιγότεροι με την κατανόηση του διαφορετικού. Το σφράγισμα μιας εστίας τέχνης οδηγεί σε λιγότερη ελευθερία και δημοκρατία, οδηγεί σε λιγότερη ανεξαρτησία και αίσθηση της αξιοπρέπειας
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε το λουκέτο του Ανοιχτού Θεάτρου. Προηγήθηκε. Ήταν ένας προάγγελος του τωρινού λουκέτου του Θεάτρου της Άνοιξης και του Αμφιθεάτρου. Φυσικά θα υπάρξουν και αυτοί που χωρίς να μπουν στον κόπο να εξετάσουν τα πράγματα λίγο πέρα από την μύτη τους θα βιαστούν να πουν, αν δεν το έχουν ήδη πει, ότι το αδιέξοδο των παραπάνω θεάτρων και άλλων που θα ακολουθήσουν, είναι καλλιτεχνικό, ότι υπάρχει έλλειμμα δημιουργικότητας και αυτό φυσικά οδηγεί στο κλείσιμο. Γνωστή η ελληνική κακοδαιμονία. Αντί να δούμε την ουσία του προβλήματος, χαιρέκακα βλέπουμε από μακριά την πτώση του άλλου λέγοντας αφοριστικές ατάκες. Μέχρι να έρθει και η δική μας σειρά. Αν δεν συνομιλήσουμε, αν δεν μπορέσουμε να βάλουμε στην άκρη τις προσωπικές μας μωροφιλοδοξίες, αν δεν προσπαθήσουμε ουσιαστικά να έρθουμε κοντά, δεν θα αποφύγουμε την περαιτέρω πτώση. Και η ανάγκη ουσιαστικής συνομιλίας δεν υπάρχει μόνο στον καλλιτεχνικό χώρο αλλά στο σύνολο της κοινωνίας. Μπορεί να διαφωνούμε μεταξύ μας αλλά για την σωτηρία κανείς δεν περισσεύει. Ας κοιταχτούμε στο πρόσωπο, στα μάτια, βλέποντας με αγάπη στον άλλον την κοινή μας μοίρα. Και το κυριότερο. Να μην χάνουμε την αίσθηση του μέτρου. Ας αναλογισθούμε πόσο μεγάλη είναι αυτή η έλλειψη γύρω μας. Ίσως αν κάνουμε μία προσπάθεια για μια ειλικρινή συνειδησιακή ενδοσκόπηση μπορέσουμε να ξαναβρούμε θησαυρούς που κρύβονται επιμελώς και που θα μπορούσαν να αναπληρώσουν ελλείμματα που παρουσιάστηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω κάκιστης διαχείρισης.
Οι δυσκολίες στην ζωή δημιουργούν θεματολογία στην τέχνη. Αν αφουγκραστούμε και αισθανθούμε τα προβλήματα, αν οι δοκιμασίες γίνουν οδηγός μας, τότε η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στον θεατή και τον θεατράνθρωπο θα δημιουργήσει μια ενδιαφέρουσα καταγραφή. Το νέο θεατρικό τοπίο που θα διαμορφωθεί μέσα από την κρίση, αν δεν αρνηθεί την ειλικρίνεια και αν δεν γίνει δέσμιο μιας αισθητικής a la mode, αν δεχτεί να μιλήσει για την αιτία που δημιούργησε το πρόβλημα και όχι για τα εξωτερικά μόνο γνωρίσματα του προβλήματος, τότε υπάρχει πιθανότητα να έχουμε μια σημαντική καλλιτεχνική αναγέννηση. Φυσικά τίποτα δεν αλλάζει μόνο του. Η αλληλεξάρτηση είναι κανόνας. Αν δεν αλλάξει σε γενικότερο επίπεδο η αντιμετώπιση της κρίσης, τότε φοβάμαι πως τίποτα δεν θα αλλάξει και στο θεατρικό τοπίο, τουλάχιστον άμεσα.
Το Θέατρο της Άνοιξης θα περιμένει με ελπίδα την αναγέννηση της χώρας και του θεάτρου της. Τα μέλη του θα παλεύουν πάντα για καλύτερες ημέρες. Για μια πραγματική Άνοιξη του θεάτρου για μια πραγματική Άνοιξη του πολιτισμού.
